سلامت دهان و دندان به عنوان یکی از ارکان اصلی سلامت کلی بدن شناخته می‌شود. لثه‌ها، پایه‌های حمایتی برای دندان‌ها هستند و نقش حیاتی در عملکرد صحیح سیستم گوارش و زیبایی ظاهری ایفا می‌کنند. بیماری‌های لثه و تحلیل لثه از جمله مشکلات شایع دهان و دندان هستند که اگر به موقع تشخیص داده نشوند و درمان نشوند، می‌توانند منجر به از دست دادن دندان‌ها و عوارض جدی‌تری مانند عفونت‌های سیستمیک شوند. در این مقاله به بررسی انواع بیماری‌های لثه، علل، علائم و روش‌های پیشگیری و درمان آن‌ها پرداخته می‌شود.

انواع بیماری‌های لثه

1. جنین (Gingivitis)

جنین، شایع‌ترین نوع بیماری لثه است که با التهاب و قرمزی لثه‌ها مشخص می‌شود. این بیماری معمولاً در مراحل اولیه خفیف است و با درمان مناسب قابل برگشت است.

• علائم: قرمزی، تورم، خونریزی در هنگام مسواک زدن یا استفاده از نخ دندان.
• علل: تجمع پلاک و جرم دندانی، عدم رعایت بهداشت دهان و دندان.
• درمان: مسواک زدن منظم، استفاده از نخ دندان و شست‌وشوی دهان با محلول‌های ضد میکروبی. در موارد پیشرفته، تمیز کردن حرفه‌ای دندان توسط دندانپزشک ضروری است.

2. پریودنتیت (Periodontitis)

پریودنتیت، مرحله پیشرفته‌تر بیماری لثه است که در آن التهاب به بافت‌های عمیق‌تر اطراف دندان (مانند استخوان فک) گسترش می‌یابد. این بیماری می‌تواند منجر به تحلیل لثه و حتی از دست دادن دندان شود.

• علائم: بوی بد دهان، تحلیل لثه، شل شدن دندان‌ها، درد در هنگام جویدن.
• علل: عفونت باکتریایی، عدم درمان جنین، سیگار کشیدن، دیابت و عوامل ژنتیکی.
• درمان: درمان شامل تمیز کردن عمیق دندان (اسکیلینگ و روت پلنینگ)، استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها و در موارد شدید، جراحی لثه.

3. تحلیل لثه (Gum Recession)

تحلیل لثه به معنای عقب‌نشینی لثه از روی دندان‌ها است که باعث فاش شدن ریشه دندان می‌شود. این وضعیت می‌تواند به دلایل مختلفی اتفاق بیفتد و اگر درمان نشود، ممکن است منجر به حساسیت دندان و از دست دادن دندان شود.

• علائم: حساسیت دندان به سرما و گرما، ظاهر طولانی‌تر دندان‌ها، تغییر در خط لثه.
• علل: بیماری‌های لثه، مسواک زدن شدید، ژنتیک، تغذیه نادرست و استرس.
• درمان: درمان بیماری‌های لثه، استفاده از مسواک نرم، پوشش ریشه دندان و در موارد شدید، جراحی لثه برای بازسازی بافت‌های از دست رفته.

4. آبسه لثه (Gum Abscess)

آبسه لثه، تجمع چرک در بافت‌های لثه است که معمولاً به دلیل عفونت باکتریایی ایجاد می‌شود.

• علائم: درد شدید، تورم، قرمزی و گرمی در ناحیه لثه.
• علل: عفونت، ضربه به دندان، پوسیدگی شدید.
• درمان: تخلیه آبسه توسط دندانپزشک، استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها.

5. لوپوس لثه (Lupus Gum Disease)

لوپوس، یک بیماری خودایمنی است که می‌تواند بافت‌های لثه را تحت تأثیر قرار دهد و باعث التهاب و زخم شود.

• علائم: زخم‌های مزمن، تورم و درد لثه.
• علل: اختلالات ایمنی بدن.
• درمان: مدیریت بیماری لوپوس توسط متخصص روماتولوژی، مراقبت‌های دندانپزشکی منظم.

عوامل خطرزا برای بیماری‌های لثه و تحلیل لثه

• عدم رعایت بهداشت دهان و دندان: مسواک زدن نادرست یا عدم استفاده از نخ دندان.
• سیگار کشیدن: سیگار می‌تواند جریان خون به لثه‌ها را کاهش دهد و باعث تخریب بافت‌ها شود.
• دیابت: افراد مبتلا به دیابت مستعد بیماری‌های لثه هستند.
• ژنتیک: برخی افراد به دلیل عوامل ژنتیکی مستعد بیماری‌های لثه هستند.
• تغذیه نادرست: کمبود ویتامین C و کلسیم می‌تواند به سلامت لثه‌ها آسیب برساند.

تشخیص بیماری‌های لثه

تشخیص دقیق بیماری‌های لثه مستلزم معاینه دقیق توسط دندانپزشک است:

• معاینه بالینی: بررسی وضعیت لثه‌ها و وجود التهاب یا خونریزی.
• رادیوگرافی: برای بررسی وضعیت استخوان فک و عمق پاکت‌های لثه.
• تست حساسیت: برای بررسی میزان حساسیت دندان‌ها.

پیشگیری از بیماری‌های لثه و تحلیل لثه

1. رعایت بهداشت دهان و دندان: مسواک زدن دو بار در روز، استفاده از نخ دندان و شست‌وشوی دهان با محلول‌های ضد میکروبی.
2. ویزیت منظم دندانپزشک: معاینه دندانپزشکی هر شش ماه یکبار.
3. تغذیه سالم: مصرف مواد غذایی غنی از ویتامین C، کلسیم و آنتی‌اکسیدان‌ها.
4. اجتناب از سیگار: سیگار کشیدن یکی از عوامل اصلی بیماری‌های لثه است.
5. مدیریت استرس: استرس می‌تواند سیستم ایمنی بدن را ضعیف کند و مستعد بیماری‌های لثه شود.

درمان بیماری‌های لثه

• تمیز کردن حرفه‌ای: اسکیلینگ و روت پلنینگ برای حذف جرم و پلاک.
• داروها: استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها و دهانشویه‌های ضد میکروبی.
• جراحی: در موارد پیشرفته، جراحی لثه یا پیوند لثه ممکن است ضروری باشد.
• پوشش ریشه دندان: برای محافظت از ریشه دندان در موارد تحلیل لثه.

نتیجه‌گیری

بیماری‌های لثه و تحلیل لثه از جمله مشکلاتی هستند که می‌توانند به دلیل عدم رعایت بهداشت دهان و دندان یا عوامل ژنتیکی و محیطی ایجاد شوند. این بیماری‌ها اگر به موقع تشخیص داده نشوند و درمان نشوند، می‌توانند عوارض جدی‌تری مانند از دست دادن دندان و مشکلات سیستمیک داشته باشند. بنابراین، رعایت بهداشت دهان و دندان، ویزیت منظم دندانپزشک و تغذیه سالم نقش مهمی در پیشگیری از این بیماری‌ها ایفا می‌کنند. در صورت بروز علائمی مانند خونریزی لثه، تورم یا درد، مراجعه به دندانپزشک ضروری است.

سلامتی شما اولین هدف ماست.
02122645241
09308251618